Kinderen en school

• Bereid jouw kinderen voor op het vertrek. Bekijk de tips voor ouder en kind. Betrek jouw kind bij de besluitvorming: huis, school, woonplaats, afscheidsfeest.
• Onderzoek welk (internationaal) onderwijssysteem en niveau het beste bij jouw kind past, en vraag bij de oude school een actueel dossier en rapporten op van jouw kind.
• Ga na onder welke voorwaarden je in aanmerking komt voor vergoeding van onderwijskosten in het buitenland of het Caribisch deel van het Koninkrijk.
• Bekijk welke scholen in aanmerking komen voor vergoeding op grond van de uitzendregeling die op jou van toepassing is.
• Voorkom teleurstelling bij terugkeer, en onderzoek of de school goed aansluit op het Nederlands (tertiair) onderwijssysteem. Een school met een internationaal erkende accreditatie biedt over het algemeen een betere aansluiting.
• Neem contact met de operationeel manager van de post en/of jouw netwerk ter plekke, en vraag naar hun ervaring met de school. 
• Ga bij de Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB) na wat de mogelijkheden zijn om de Nederlandse taal en cultuur op peil te houden.
• Schrijf jouw kind tijdig in bij een school die in aanmerking komt voor vergoeding door 3W. De school sluit met je het contract, niet met de post of het Rijk.

• 'Internationaal onderwijs’ is een verzamelnaam voor een breed scala aan onderwijs in het buitenland. Een internationale school biedt een curriculum aan in een taal, anders dan de taal die wordt gebruikt in het land van vestiging. Een internationale school is geaccrediteerd door erkende accreditatieorganisaties.
• Er zijn verschillende onderwijssystemen, verdeeld in taal, niveau en curriculum. Elke systeem kent vergelijkbare scholen in meerdere steden in de wereld.

In de meeste landen kun je een van onderstaande onderwijssystemen vinden:

• Amerikaans onderwijssysteem
• Brits onderwijssysteem
• Duits onderwijssysteem
• Europees onderwijssysteem
• Frans onderwijssysteem
• Internationaal Baccalaureate onderwijssysteem

Wisselen van onderwijssysteem

• Houd jouw kind tijdens de schoolloopbaan zoveel mogelijk in een systeem.
• Veranderen van systeem tijdens het basisonderwijs is meestal goed te doen. 
• Hoe ouder jouw kind is, hoe lastiger het wordt om van systeem te wisselen.
• Veranderen van school(-syteem) in de laatste 2 jaar voor eindexamen raden wij af. Datzelfde geldt voor kinderen die op een Nederlandse school naar groep 8 zouden gaan. 
• Overweeg taalles vooraf voor je kind als voertaal van de nieuwe school anders is. Bekijk of je in aanmerking komt voor vergoedingen van de taallessen.

• In het Nederlandse systeem worden kinderen na de basisschool ingedeeld naar het onderwijsniveau dat bij hen past: praktijkonderwijs, vmbo, havo of vwo.
• Internationale scholen maken dit onderscheid later. Houd er rekening mee dat jouw kind langer op havo/vwo niveau mee moet komen. Niet elk kind kan dit aan.
• Bedenk van te voren welk systeem en niveau onderwijs het beste bij jouw kind past.
• Bekijk het vergelijkingsoverzicht van de "American School of The Hague":

School met internationaal erkende accreditatie

Een school met een internationaal erkende accreditatie biedt over het algemeen een betere aansluiting op het Nederlands (tertiar) onderwijs en/of een in Nederland erkend diploma. Veel voorkomende internationale accreditaties zijn:

• Agence pour l'enseignement français à l'étranger (AEFE)
• Association of American Schools of South America (AASSA)
• Association of Christian Schools International (ACSI)
• Cambridge International General Certificate of Secondary Education (Cambridge IGCSE)
• Central Eastern European School Association (CEESA)
• Council of British International Schools (COBIS)
• Council of International Schools (CIS)
• Deutsche Auslandsshulen (DAS)
• Educational Collaborative for International Schools (ECIS)
• Fédération des Etablissements Libres Subventionnés Indépendants (FELSI)
• International Baccalaureate World School (IB World School)
• International Primary Curriculum (IPC)
• Middle States Association of Colleges and Schools (MSA-CESS)
• Montessori Evaluation and Accreditation Board - MEAB
• New England Association of Schools and Colleges (NEASC)
• Southern Association of Colleges and Schools Council on Accreditation and School Improvement (SACS CASI)

Uitzending naar een post

• Je wordt uitgezonden naar het buitenland op basis van de uitzendregeling ACRU.
• Je ontvangt een vergoeding voor internationaal onderwijs (vanaf 4 jaar), de inschrijfkosten en een eventuele verplicht gestelde toelatingstest voor maximaal 2 onderwijsinstellingen, en schooltransport.
• Bekijk welke scholen in aanmerking komen voor vergoeding.
• De kosten kun je bij 3W declareren. 3W zorgt vervolgens voor rechtstreekse betaling aan de school.
• Kinderopvang wordt afhankelijk van de standplaats vergoed.
• Jouw kind kan voor, tijdens en na de uitzending taallessen vergoed krijgen.
• Bekijk of jouw kind in aanmerking komt voor vergoeding van bijlessen als gevolg van de overplaatsing.

Uitzending naar het Caribisch deel van het Koninkrijk

• Je wordt langer dan een jaar uitgezonden naar het Caribisch deel van het Koninkrijk op basis van de uitzendregelingen VUBZK of VBRA. Lees onder welke voorwaarden onderwijskosten worden vergoed.
• Bekijk welke scholen in aanmerking komen voor vergoeding in het Caribisch deel van het Koninkrijk.
• Je betaalt zelf de schoolkosten. De kosten kun je vervolgens bij 3W declareren.

Scholen op de post

De scholen die op de lijst staan of toegevoegd worden, moeten aan een aantal voorwaarden voldoen.

1. De school leidt op tot een in Nederland erkend diploma, zoals:
   • International Baccalaureate (IB)
   • Frans Baccalaureat ( Bac.)
   • Abitur / Realabschluss
   • General Certificate of Secondary Education (GCSE)*
   • International Certificate of Secondary Education (IGCSE)*
   • General Certificate of Education (GCE A-levels)*
   • Europees Baccalaureaat (zie de landenmodules van de Nuffic, www.nuffic.nl)
   • Amerikaans onderwijs *
   • Toelichting ***: Amerikaans onderwijs (opleidend tot High Schooldiploma) leidt niet op tot een automatisch in Nederland erkend diploma. Dat diploma zal apart beoordeeld moeten worden door de vervolgopleiding. Dit geldt eveneens voor GCSE, IGCSE en GCE-A-levels. Ga dit tijdig zelf na.
2. De onderwijskosten mogen niet meer bedragen dan die van de scholen die al op de lijst staan.
3. De school is geaccrediteerd (en dus daarmee erkend door de lokale autoriteiten) door een overheid en/of door een relevante organisatie (of heeft de kandidaat status). Zie ook Staatscourant 2011, nr 2764. Frans en Duits onderwijs vallen onder de eigen inspecties.

Om te kunnen beoordelen of aan deze criteria wordt voldaan, dient de school een verklaring af te geven met de volgende gegevens:

• Which type of education do you offer? ( primary / secundary /age)
• Which curriculum is being used? What is the level of the final exam? (IB, Highschool eg.)
• Is your school accredited and if so by whom or which organization?
• What is the tuition fee?
• Is there a waiting list?

Alleen het management van de post kan een verzoek bij 3W indienen om een nieuwe school voor vergoeding in aanmerking te laten komen.

Scholen in het Caribisch deel van het Koninkrijk

De scholen in het Caribisch deel van het Koninkrijk op de lijst staan of toegevoegd worden, moeten aan een aantal voorwaarden voldoen.

1. Een school is aangesloten bij Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland (NOB) .
   • Indien een kind niet wordt toegelaten op een bij NOB aangesloten school of er is op het eiland geen school aanwezig die aangesloten is bij Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland:
     1. een school geeft volledig of gedeeltelijk les in de Nederlandse taal
        • indien er geen school aanwezig is die volledig of gedeeltelijk lesgeeft in de Nederlandse taal: een school geeft les in de Engelse taal.
   • en een school staat onder toezicht van de Nederlandse Onderwijsinspectie (of lokale onderwijsinspectie, indien geen enkele school op het eiland onder toezicht staat van de Nederlandse onderwijsinspectie). De inspectie oordeelt dat de onderwijskwaliteit voldoende is.
2. Indien op de standplaats geen Nederlandstalig primair of secundair onderwijs beschikbaar is een internationale school
   • Curacao: International School of Curacao
   • Sint Maarten: Learning Unlimited School , Caribbean International Academy, Sint Maarten Montessori
   • Aruba: International School of Aruba

De voorwaarden m.b.t. onderwijs zijn coform de VUBZK-VBRA regeling.

Houd het Nederlands van jouw kind op peil. Het goed beheersen van de moedertaal draagt bij aan de eigen culturele identiteit, is een goede basis voor het leren van andere talen en bij terugkeer in Nederland verloopt de instroom in het Nederlands onderwijs soepeler. Op de website van Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland vind je informatie over onderwijs in de Nederlandse taal en cultuur voor kinderen in het buitenland. 

• Houd rekening met terugkeer: achterstand bemoeilijkt de instroom in Nederlands voortgezet en tertiair onderwijs. Alleen thuis Nederland spreken is niet voldoende om het niveau van de Nederlandse taal te waarborgen.
• Bekijk de veelgestelde vragen en lees de vragen voor ouder en kind.
• Kom je er niet uit? Stel een vraag.

Volg lessen Nederlandse Taal en Cultuur in het buitenland:

• In veel landen kunt je als aanvulling op het internationale onderwijs Nederlands onderwijs volgen. Alle bij stichting Nederlands Onderwijs in het buitenland aangesloten scholen bieden Nederlandstalig onderwijs aan dat door de Nederlandse Inspectie van Onderwijs is gewaarborgd.

  • Ook zijn er verschillende organisaties die afstandsonderwijs aanbieden. Alle bij Stichting Nederlands Onderwijs in het Buitenland aangesloten organisaties voor afstandsonderwijs bieden afstandsondewijs aan dat door de Nederlandse Inspectie van Onderwijs is gewaarborgd.
• Informeer bij 3W over vergoeding voor lessen Nederlandse taal voor kinderen.

• Blijkt tijdens de uitzending dat jouw kind noodzakelijke extra onderwijsbegeleiding nodig heeft, dan kun je hiervoor mogelijk een vergoeding krijgen.
• Wil je weten of jouw kind in aanmkering komt voor een vergoeding? Stuur jouw vraag naar 3W samen met een recent psychologisch rapport van een daartoe bevoegde instelling of persoon waaruit de noodzaak voor extra begeleiding blijkt. Het gaat bijvoorbeeld om kinderen gediagnosticeerd met een verstandelijke, zintuigelijke of lichamelijke beperking, ernstige psychiatrische, leer- of gedragsproblemen, kinderen die meervoudig gehandicapt zijn of een langdurige ziekte hebben. De kosten van dat rapport worden niet vergoed.
• 3W beoordeelt jouw verzoek in overleg met een externe orthopedagoog, en bepaalt de eventuele hoogte van de vergoeding.
• The Dutch Foreign Affairs Partner Council (DFAPC) heeft een document (Engels) van European Union Foreign Affairs Spouses’ Partners and Families Association (EUFASA) met 3W gedeeld met tips voor gezinnen die op uitzending gaan met kinderen met een speciale leerbehoefte. 

Ga je terug naar Nederland? Bekijk dan tijdig de onderwijsmogelijkheden. Je kunt kiezen uit lokaal Nederlands onderwijs, Internationaal onderwijs of tweetalig onderwijs.

• Houd rekening met lange wachtlijsten en schrijf jouw kind(eren) tijdig in. Inschrijfkosten worden onder voorwaarden vergoed. Of overweeg om te wisselen van onderwijssysteem. 3W heeft geen invloed op de plaatsing op voorkeurscholen in Nederland. 
• Er is geen garantie dat kinderen uit 1 gezin op dezelfde (internationale) school terecht kunnen. Dit heeft niet alleen met krapte te maken, maar kan ook het gevolg zijn van het vakkenpakket, bijzondere leerbehoefte etc.
• Stel tijdig een onderwijs dossier samen, inclusief certificaten in de Engelse taal.

• Goede aansluiting: voldoet het examen aan de eisen die het vervolgonderwijs stelt? Sluit het vakkenpakket aan op het vakkenpakket dat in Nederland aangeboden wordt? 

• Als door de school een schooldeposito in rekening is gebracht, die bij terugkeer naar Nederland aan de medewerker wordt gerestitueerd, dient dit bedrag op het rekeningnummer van BZ te worden teruggestort (zie artikel 3.21 lid 6 van de ACRU). Voor de wijze van terugbetaling kun je gebruik maken van het formulier vergoedingen buitenland. 

Nederlands onderwijs

Jouw kind laten instromen in het Nederlands onderwijs kan een goede optie zijn.

• Zeker voor jonge kinderen die primair onderwijs volgen, is een overstap naar het Nederlands onderwijs te overwegen.
• In het voortgezet onderwijs, met name in de bovenbouw, kan instroom in het Nederlands onderwijs een uitdaging zijn omdat internationale curricula niet altijd dezelfde uitgangspunten hebben als het Nederlandse onderwijs.  
• Maakt jouw kind de overstap  naar het Nederlands primair of secundair onderwijs? Dan kun je in aanmerking komen voor een vergoeding van de kosten van bijlessen Nederlands, zie bijlessen afhankelijk kind. Mocht deze vergoeding ontoereikend zijn dan zal, mede vanwege de krapte bij de internationale scholen, een verzoek voor extra bijlessen in de Nederlandse taal voor kinderen die de overstap naar het Nederlands onderwijs maken met coulance in behandeling worden genomen op grond van de hardheidsclausule.

Internationaal onderwijs in Nederland

• Wil je jouw kind internationaal onderwijs laten volgen in Nederland? Meld jouwkind dan zo vroeg mogelijk aan. In Den Haag en omgeving is krapte ontstaan in het aanbod waardoor jouw kind mogelijk op een wachtlijst wordt geplaatst. Bekijk het aanbod van internationaal onderwijs in Nederland op Stichting Internationaal Onderwijs en Dutch International Schools. Neem vooraf contact op met 3W indien je jouw kinderen wilt laten registreren op een andere school dan The International School of The Hague (ISH).
• Bekijk of je in aanmerking komt voor vergoeding van internationaal onderwijs voor de kinderen in Nederland.

Tweetalig onderwijs in Nederland

In Nederland zijn ook scholen die tweetalig onderwijs aanbieden. Daarbij volgen leerlingen een deel van het onderwijs in een andere taal, meestal Engels. Leerlingen die tweetalig onderwijs volgen doen gewoon mee aan het reguliere, Nederlandstalige eindexamen. Meer info vind je op de site van Nuffic.

Houd bij het maken van een keuze ook rekening met de aansluiting op onderwijs bij terugkeer naar Nederland. Voldoet het examen aan de eisen die het vervolgonderwijs stelt? Sluit het vakkenpakket aan op het vakkenpakket wat in Nederland aangeboden wordt? Meer informatie hierover vind je onder het kopje ‘onderwijs bij terugkeer naar Nederland’.

Omdat het aanmelden bij een hogeschool en universiteit met een buitenlandse vooropleiding de nodige tijd kost is het raadzaam tijdig informatie bij de Dienst Uitvoering Onderwijs in te winnen.

Informeer ook vooraf bij een universiteit of hogeschool van voorkeur, o.a. om na te gaan welke vakken in het eindexamenpakket moeten zitten. Universiteiten en hogescholen kunnen, mede afhankelijk van de gekozen studie, nogal verschillen in hun toelatingsbeleid voor wat betreft de taalvaardigheid Nederlands. Elke universiteit biedt de mogelijkheid tot het volgen van een cursus Nederlands.

Het Internationale Baccalaureaat (IB) en de eindexamens van de meeste Europese landen (Eur.BAC., Fr.BAC.) geven toelating tot de Nederlandse universiteiten en hogescholen vanwege een Europees verdrag. Men moet wel een voor de studie relevant vakkenpakket hebben. Voor het IB kan dat bijvoorbeeld inhouden dat voor studies, waarvoor in Nederland 4 exacte vakken zijn vereist, er een aangepast IB-vakkenpakket moet worden gevolgd.

Bij Engelse O- en A-levels ligt de zaak gecompliceerder, omdat Engelse universiteiten zelf bepalen wie wordt toegelaten. Men moet dan in Nederland een toelatingsverzoek indienen, waarbij men in het algemeen 2 á 3 voor de studie relevante A-levels dient te hebben, (Nederlands telt hier niet mee) en een stuk of 5 O-levels, met redelijke cijfers.

Met het Duitse Abitur zal jouw kind indien zij/hij geneeskunde of exacte vakken wil studeren bijna altijd 'deficiënties' moeten opheffen, omdat slechts 4 vakken als 'Leistungskurse' kunnen worden opgenomen. Informeer hierover bij de hogeschool of universiteit.

In België krijgt men sommige vakken (bijvoorbeeld de Engelse taal) minder uitvoerig dan in Nederland.
Bij studierichtingen waar wordt geloot, plaatst men aankomende studenten met een buitenlands diploma altijd in lotingcategorie C (tussen 7 - 7,5). Dit is onafhankelijk van de werkelijk behaalde eindexamencijfers.

De Wet op het Wetenschappelijk Onderwijs bepaalt, dat de bezitter van een buitenlands getuigschrift zich alleen aan een Nederlandse universiteit kan inschrijven, wanneer zij/hij aan de desbetreffende examencommissie het bewijs heeft geleverd voldoende kennis van het Nederlands te bezitten om het onderwijs met goed gevolg te kunnen volgen. De eisen hiertoe worden vastgesteld door de betrokken faculteit.

Vrijstelling

In het algemeen is men vrijgesteld van een examen Nederlands met:

• Een A-level Nederlands
• Nederlands als onderdeel van het IB (A1 higher, A1 standard en A2 higher), het Europees Baccalaureaat, het Frans Baccalauréat of het Abitur en
• na voltooiing van relevante Nederlandstalige opleidingen.

Leerlingen die een niet-Nederlands eindexamen hebben behaald dat toegang geeft tot hogeschool of universiteit in Nederland, maar die de Nederlandse taal niet voldoende beheersen, kunnen voor toelating worden gevraagd om een taaltest ‘Nederlands als Tweede Taal’ af te leggen.

De NUFFIC is de Nederlandse organisatie voor internationale samenwerking in het hoger onderwijs. Informatie over de verschillende onderwijssystemen vind je op de site van NUFFIC in de Landenmodules.

Reizen met minderjarige kinderen
Reis je met een minderjarig kind, lees dan de voorwaarden die gelden voor grenscontroles. Meer informatie: Reizen met kinderen